🌊 Soła: 261 cm NORM ↘️ 1.0 cm

Najnowsze aktualności z Oświęcimia i powiatu oświęcimskiego

wtorek, 26 sierpnia 2025 |
Oświęcim Online Grzegorz Gniady

PUBLICYSTYKA. Viktor Orban - odnowiciel Węgier czy niebezpieczny autokrata?

Viktor Orban jest swoistym fenomenem na politycznej mapie Europy. Węgrzy go kochają, a politycy większość krajów...

PUBLICYSTYKA. Viktor Orban - odnowiciel Węgier czy niebezpieczny autokrata?
PUBLICYSTYKA. Viktor Orban - odnowiciel Węgier czy niebezpieczny autokrata?
Viktor Orban jest swoistym fenomenem na politycznej mapie Europy. Węgrzy go kochają, a politycy większość krajów Unii Europejskiej uważają za człowieka o dyktatorskich skłonnościach. Mało kto potrafi o nim mówić bez emocji. Pod koniec lat 80-ych XX wieku, gdy komunistyczna Węgierska Socjalistyczna Partia Robotnicza dokonywała nieśmiałych reform Orban był młodym i zdolnym prawnikiem o demokratycznych poglądach. W latach 1989–1990 studiował brytyjską filozofię polityczną w Pembroke College w Oxfordzie jako stypendysta Fundacji Sorosa. W 1988 był jednym z założycieli Związku Młodych Demokratów. 16 czerwca 1989 roku w czasie pogrzebu bohaterów rewolucji węgierskiej 1956 wygłosił płomienne przemówienie na Placu Bohaterów w Budapeszcie, w którym zażądał wycofania z Węgier Armii Radzieckiej i przeprowadzenia wolnych wyborów. Zyskał tym ogromny podziw węgierskiej młodzieży. Od czerwca 13 czerwca do 18 września 1989 był uczestnikiem obrad ,,Trójkątnego Stołu'', podczas których węgierscy komuniści i demokratyczna opozycja podpisały umowę o demontażu komunistycznego systemu na Węgrzech.W 1990 Orban uzyskał mandat deputowanego do węgierskiego Zgromadzenia Narodowego, a w 1993 został przewodniczącym Fideszu, w którym nastąpił rozłam. Cześć działaczy Fideszu, która opowiadała się za sojuszem z postkomunistami odeszła z partii, i tym samym Orban został jedynym liderem tego ugrupowania. Program Fideszu w tamtych latach był zdecydowanie liberalny. Wiktor Orban stawiał na młodych. Jego hasłem było ,,nie dajmy się zdominować ludziom po pięćdziesiątce''.W 1994 roku Węgierskie Forum Demokratyczne (chadecja) poniosło wyborczą klęskę przegrywając z postkomunistyczną Węgierską Partią Socjalistyczną. Tym samym jedyną liczącą się prawicową opozycją został Fidesz Wiktora Orbana W 1998 roku Fidesz niespodziewanie wygrał wybory parlamentarne, a Orban objął fotel premiera. Orban stworzył koalicję z Węgierskim Forum Demokratycznym i partią Drobnych Posiadaczy. Na początku rządów nowy premier Węgier był zwolennikiem liberalnego kursu w gospodarce i polityce. Wspierał małe i średnie firmy, opowiadał się za ścisłą integracją krajów Europy, walczył o prawa mniejszości węgierskiej w Rumunii, i wprowadził Węgry do Sojuszu Północnoatlantyckego (NATO). Jednak w 1999 roku Orban obrał nieoczekiwanie kurs konserwatywny.2002 Fidesz i Forum znowu wygrały wybory, ale nie mając większości nie byli w stanie utworzyć rządu. Koalicję zawiązali socjaliści i liberałowie. W kwietniu 2006 roku powtórzyli swój sukces zwyciężając w wyborach parlamentarnych. Wydawało się, że Fidesz stanie się ,,wieczną opozycją'' 17 września 2006 doszło jednak do wydarzenia, które zmieniło historię Węgier. Tego dnia węgierskie radio zaprezentowało fragmenty tajnych nagrań, na których miliony Węgrów usłyszało jak Ferenc Gyurcsány przyznaje się do kłamstw wyborczych. Dzień później wzburzeni Węgrzy wyszli na ulicę Budapesztu i innych miast Węgier. Doszło do ostrych starć z policją, która w ciągu kilku dni spacyfikowała protesty. Węgierskie społeczeństwo domagało się dymisji lewicowego rządu, ale socjaliści nie chcieli o tym słyszeć. To spowodowało ich całkowita klęskę w wyborach w 2010 roku. Fidesz i Chrześcijańsko-Demokratyczna Partia Ludowa utworzyły rząd, a 2014 roku powtórzyły sukces wyborczy.Premier Orban postawił sobie za cel całkowitą reformę węgierskiego systemu politycznego i gospodarczego. W 2011 roku uchwalono nową konstytucję, ograniczono rolę Trybunału Konstytucyjnego, i wprowadzono nową ustawę medialną, która nakłada wysokie kary pieniężne na media, które podają ,, nieobiektywne informacje''. Ta dziwna i niejasna ustawa spowodowała, że węgierscy dziennikarze zaczęli się bać krytykowania poczynań rządu Orbana. Jednocześnie Fidesz stworzył wiele przychylnych sobie portali internetowych, które utrzymywane są z reklam rządowych. Publiczna telewizja węgierska została ściśle scentralizowania, i de facto stała się tubą rządu. Posunięcia węgierskiego rządu nie doprowadziły jednak do likwidacji niezależnych mediów, które nadal są dosyć mocne, i na każdym kroku krytykują rząd Orbana.W dziedzinie gospodarki węgierski premier wprowadził ulgi prorodzinne, obniżki cen energii elektrycznej, podatek liniowy PIT na poziomie 16% i obniżył podatek CIT. W 2011 roku w związku z kryzysem gospodarczym podwyższył także podatek VAT do 27%. Od pewnego czasu Viktor Orban jest wzorem dla prezesa polskiej partii Prawo i Sprawiedliwość Jarosława Kaczyńskiego. Jest to ciekawe, gdyż wcześniej Kaczyński zarzucał Orbanowi politykę prorosyjską, i brak poparcia dla Ukrainy, będącej de facto w stanie wojny z Rosją. Tych dwóch polityków łączy jednak niechęć wobec bogatszych krajów Unii Europejskiej. Jarosław Kaczyński widzi obecnie w Orbanie cennego sojusznika, i wzoruje się na posunięciach węgierskiego rządu. Jarosław Kaczyński nie zdaje sobie jednak sprawę, że taka postawa przyczynia się do wzrostu wpływów Rosji w Europie Środkowej. Węgierski premier zawsze był i będzie sojusznikiem rosyjskiego prezydenta Władimira Putina.Jeśli Polska pójdzie śladami Węgier spowoduje to nieuchronny konflikt z zachodnimi krajami Unii Europejskiej.Premier Polski Beata Szydło i prezydent Andrzej Duda są bardzo mocno uzależnieni od Jarosława Kaczyńskiego, i nie prowadzą samodzielnej polityki. Są posłusznymi wykonawcami jego woli, co może fatalnie się odbić na polskiej polityce zagranicznej.W 2015 roku Viktor Orban ogłosił koniec liberalnej demokracji. Spowodowało to wielkie oburzenie w Brukseli.Politycy Unii Europejskiej popełniają jednak duży błąd nazywając Orbana dyktatorem. Victor Orban jest produktem historii swojego kraju. W średniowieczu Węgry były bardzo silnym państwem. Ich terytorium obejmowało dzisiejszą Słowację, Siedmiogród, Chorwację, Serbię i Ruś Zakarpacką. W czasach Cesarstwa Habsburgów, szczególnie od 1867 roku Węgrzy odgrywali ogromną rolę w cesarstwie. Po Pierwszej Wojnie Światowej na skutek upokarzającego traktatu w Trianon z 1920 roku, Węgry straciły większość terytorium stając się małym i niewiele znaczącym krajem. Spowodowało to na Węgrzech ogromne poczucie krzywdy i kompleksy, z których Węgrzy nie wyleczyli się do dziś. Victor Orban jawi się Węgrom jako mąż opatrznościowy, który potrafi ,,postawić'' się silniejszym krajom Unii Europejskiej. Dla wielu Węgrów jest prawie jak admirał Miklos Horthy, który w 1919 roku pokonał węgierskich komunistów, i wjechał na białym koniu do Budapesztu.Viktor Orban nie dokonał na Węgrzech żadnego ,,cudu gospodarczego'', ale jego reformy przyniosły poprawę bytu przeciętnego Węgra, i odbudowę węgierskiej dumy narodowej.Opozycja na Węgrzech jest dziś bardzo słaba, i nie widać żadnego polityka, który mógłby zagrozić Orbanowi. Jest jednak możliwe, że w wyniku niesprzyjającej koniunktury ekonomicznej Viktor Orban przegra kolejne wybory.
Odśwież

Źródło: Oświęcim Online

Oceń artykuł

/5 ( ocen)

Komentarze

Dodaj swój komentarz

Pozostało: znaków

Pozostało: znaków

Przesuń suwak w prawo, aby odblokować

Przesuń w prawo → ✓ Odblokowane
Weryfikacja zakończona pomyślnie!

Brak komentarzy. Bądź pierwszy!

Ładowanie komentarzy...